🌾 ۶۳٠- کنجاله کلزا

کنجاله کلزا یکی از محصولات جانبی مهم استخراج روغن از دانه کلزا است که به عنوان منبع پروتئینی ارزشمند در تغذیه دام و طیور استفاده میشود. در زیر به بررسی ویژگیها، مزایا، معایب و کاربردهای کنجاله کلزا میپردازیم:

### 1. معرفی و ارزش غذایی کنجاله کلزا
- کنجاله کلزا باقیمانده جامد پس از استخراج روغن از دانه کلزا است و حاوی حدود 35-38% پروتئین خام است .
- این کنجاله دارای ترکیب اسیدهای آمینه مطلوب است، اما از نظر لیزین محدودیت دارد و نیاز به مکملسازی دارد .
- در مقایسه با کنجاله سویا، فیبر بیشتری دارد (حدود 12-14%) و انرژی متابولیسمی آن کمتر است (حدود 2.8 مگاژول بر کیلوگرم) .

### 2. مزایای استفاده از کنجاله کلزا
- مناسب برای خودکفایی: در کشورهایی مانند ایران که کشت سویا محدود است، کنجاله کلزا به عنوان جایگزین اقتصادی برای کنجاله سویا مطرح میشود .
- قیمت پایینتر: نسبت به کنجاله سویا ارزانتر است و میتواند هزینههای خوراک دام و طیور را کاهش دهد .
- کاربرد در تغذیه دام و طیور:
  - در جیره مرغان تخمگذار تا 10% (برای تخممرغ پوسته سفید) و 5% (برای تخممرغ پوسته قهوهای) قابل استفاده است .
  - در جوجههای گوشتی تا 20% جیره (با مکمل لیزین) بدون اثر منفی بر عملکرد قابل استفاده است .
  - در گاوهای شیری باعث افزایش تولید شیر و بهبود استفاده از نیتروژن میشود .

### 3. چالشها و مواد ضد تغذیهای
- گلوکوزینولاتها: این ترکیبات میتوانند باعث اختلال در عملکرد تیروئید، افزایش اندازه کبد و کلیه، و طعم ماهی در تخممرغ شوند. در واریتههای اصلاحشده (کانولا)، سطح این مواد کاهش یافته است .
- اسید فیتیک: مانع جذب املاح معدنی مانند روی و فسفر میشود .
- تاننها و اسیدهای فنلیک: باعث کاهش جذب پروتئین و ایجاد طعم تند در کنجاله میشوند .

### 4. تفاوت کنجاله کلزا و کانولا
- کانولا نوع اصلاحشده کلزا است که سطح اسید اروسیک و گلوکوزینولات آن کاهش یافته و برای مصرف انسان و دام ایمنتر است .
- کنجاله کانولا کیفیت تغذیهای بهتری دارد و در صنعت دامپروری ترجیح داده میشود .

### 5. بازار کنجاله کلزا
- بخشی از کنجاله کلزای مصرفی در ایران از کشورهایی مانند اوکراین، کانادا و آمریکا وارد میشود .

### نتیجه گیری
کنجاله کلزا به دلیل قیمت پایین و ارزش پروتئینی بالا، گزینه مناسبی برای جایگزینی کنجاله سویا در جیره دام و طیور است. با این حال، باید به مواد ضد تغذیهای موجود در آن توجه کرد و از واریتههای اصلاحشده (کانولا) استفاده نمود.