### **چک‌لیست بهداشت و مراقبت از اردک‌ها (روزانه/هفتگی/ماهانه)**
رعایت بهداشت در پرورش اردک، کلید پیشگیری از بیماری‌ها و افزایش بهره‌وری است. این چک‌لیست جامع بر اساس استانداردهای دامپزشکی تهیه شده است:
---
#### **🔵 مراقبت‌های روزانه**
| مورد | اقدامات | روش اجرا |
|------|---------|----------|
| **آب آشامیدنی** | - تعویض آب <br> - شستشوی آبخوری | استفاده از آبخوری نیپل + افزودن ۱ قاشق سرکه سیب به هر ۱۰ لیتر آب |
| **بستر** | - حذف فضولات مرطوب <br> - اضافه کردن پوشال خشک | استفاده از بستر عمیق (تراشه چوب + آهک) |
| **سلامت گله** | - بررسی علائم بیماری <br> - جداسازی اردک‌های بیمار | کنترل: اسهال، تنفس سخت، بی‌حالی |
| **تغذیه** | - پاکسازی دانخوری <br> - حذف غذای مانده | استفاده از دانخوری سینه‌ای ضد پرندگان وحشی |
| **تخم‌ها** | - جمع‌آوری سریع <br> - ضدعفونی سطح | شستشو با آب گرم (۴۰°C) + محلول یدوفور |
---
#### **🟢 مراقبت‌های هفتگی**
| مورد | اقدامات | ملاحظات |
|------|---------|---------|
| **ضدعفونی کامل** | - شستشوی دیوارها و کف <br> - سمپاشی محیط | استفاده از گلوتارآلدئید ۲% یا پراستیک اسید |
| **کنترل انگل** | - بررسی پرها و پوست <br> - گردپاشی | پودر دیاتومه یا پیرتروم طبیعی |
| **تعویض بستر** | - تخلیه کامل <br> - ضدعفونی کف | استفاده از آهک زنده قبل از ریختن بستر جدید |
| **وزن‌کشی نمونه** | - انتخاب ۱۰% گله <br> - ثبت روند رشد | استفاده از ترازوی دیجیتال (دقت ±۱۰ گرم) |
---
#### **🟠 مراقبت‌های ماهانه**
| مورد | اقدامات | استاندارد |
|------|---------|----------|
| **آزمایش سلامت** | - آزمایش مدفوع <br> - تست خون تصادفی | بررسی کوکسیدیا، کرم‌های روده |
| **تنظیم تجهیزات** | - تعمیر آبخوری‌ها <br> - بررسی سیستم تهویه | تعویض واشرهای فرسوده |
| **به‌روزرسانی واکسیناسیون** | - چک کردن تاریخ واکسن <br> - تکرار واکسن‌های ضروری | برنامه واکسیناسیون: <br> • نیوکاسل (هر ۳ ماه) <br> • وبا (سالانه) |
| **کنترل محیطی** | - اندازه‌گیری آمونیاک <br> - تنظیم رطوبت | سطح آمونیاک باید <۱۰ ppm باشد |
---
#### **🔴 نشانه‌های اضطراری نیازمند مداخله فوری**
| علامت | اقدام سریع |
|-------|-----------|
| تلفات ناگهانی | قرنطینه + تماس با دامپزشک |
| اسهال خونی | قطع آنتی‌بیوتیک (مثل اکسی تتراسایکلین) |
| تشنج | جداسازی + ویتامین B کمپلکس |
| کاهش ناگهانی تولید تخم | بررسی استرس گرمایی یا کمبود کلسیم |
---
### **📊 چک‌لیست بصری کنترل ماهانه**
```mermaid
pie
title اولویت‌های بهداشتی
"ضدعفونی محیط" : 35
"کنترل انگل" : 25
"برنامه واکسیناسیون" : 20
"بهبود سیستم تهویه" : 15
"آزمایش‌های دوره‌ای" : 5
```
---
#### **💡 نکات طلایی برای بهداشت مطلوب**
1. **قانون طلایی**: همیشه قبل از ورود به سالن، **پاها را در محلول ضدعفونی** قرار دهید.
2. **ضدعفونی آب استخر**: هفته‌ای ۲ بار با **پرمنگنات پتاسیم** (۱ گرم در ۱۰۰۰ لیتر).
3. **دفع بهداشتی لاشه**: استفاده از **چاله آهک** یا سوزاندن در کوره مخصوص.
4. **مهار بو**: پاشیدن **پودر زغال فعال** روی بستر (هر ۱۰ روز یکبار).
---
**توجه**: این چک‌لیست برای گله‌های **۵۰ تا ۱۰۰۰ قطعه‌ای** قابل استفاده است. برای مزارع صنعتی بزرگتر، **سیستم‌های اتوماسیون بهداشتی** (مانند تونل ضدعفونی خودکار) توصیه می‌شود.
آیا نیاز به **برنامه بهداشتی اختصاصی** برای نژاد یا منطقه خاصی دارید؟ 😊🦆
