قیمت میگو — مانند هر کالای دیگر — تحت تأثیر قانون بنیادی عرضه و تقاضا قرار دارد. اما به دلیل ویژگیهای خاص میگو (محصول زنده، فاسدشدنی، وابسته به فصل و آب و هوا، حساس به بیماریها)، نوسانات قیمت آن شدیدتر و پیچیدهتر از بسیاری کالاهای دیگر است.
در ادامه، چگونگی تأثیر عرضه و تقاضا بر قیمت میگو را به صورت دقیق و با مثالهای عملی توضیح میدهم:
---
## 📈 ۱. کاهش عرضه → افزایش قیمت
وقتی عرضه میگو در بازار کاهش یابد (به هر دلیلی)، و تقاضا ثابت یا در حال افزایش باشد، قیمت به شدت افزایش مییابد.
### 🔹 دلایل کاهش عرضه:
- بیماریهای گسترده (مثل WSSV, EMS) — کاهش تولید یا مرگومیر بالا.
- شرایط آب و هوایی نامساعد (سرما، گرما، باران طولانی) — اختلال در پرورش.
- مشکلات محیطی (کاهش اکسیژن، افزایش آمونیاک) — کاهش برداشت.
- پایان فصل برداشت — کاهش تدریجی عرضه.
- تحریمها یا مشکلات صادراتی — بازگشت محموله به بازار داخلی (در برخی موارد باعث *کاهش* قیمت میشود — اما در کل کاهش عرضه جهانی را میرساند).
> ✅ مثال: اگر در استان بوشهر (یکی از قطبهای پرورش میگو) بیماری EMS شیوع یابد و ۵۰% استخرها آلوده شوند، عرضه میگو در کل کشور کاهش مییابد → قیمت در تهران و مشهد ۳۰-۵۰% افزایش مییابد.
---
## 📉 ۲. افزایش عرضه → کاهش قیمت
وقتی عرضه میگو افزایش یابد — معمولاً در فصل اوج برداشت — و تقاضا ثابت باشد، قیمت کاهش مییابد.
### 🔹 دلایل افزایش عرضه:
- فصل برداشت اوج (تابستان و اوایل پاییز در ایران).
- رشد تولید در کشورهای رقیب (مثل اکوادور، هند، ویتنام).
- کاهش صادرات — بازگشت محمولهها به بازار داخلی.
- برداشت اضطراری به دلیل پیشبینی بیماری یا تغییرات آب و هوا.
> ✅ مثال: در مرداد و شهریور، وقتی همه مزارع میگو همزمان برداشت میکنند، بازار سیر میشود → قیمت ۲۰-۴۰% کاهش مییابد.
---
## 📊 ۳. افزایش تقاضا → افزایش قیمت
وقتی تقاضا برای میگو افزایش یابد — حتی اگر عرضه ثابت باشد — قیمت بالا میرود.
### 🔹 دلایل افزایش تقاضا:
- مناسبتهای ملی و مذهبی (عید نوروز، عید فطر، عروسیها، جشنها).
- افزایش قدرت خرید مردم.
- توریسم و گردشگری (به خصوص در شهرهای ساحلی).
- صادرات بالا به کشورهای هدف (چین، اتحادیه اروپا، آمریکا).
- تبلیغات و معرفی جدید در منوها (رستورانها، فستفودهای دریایی).
> ✅ مثال: در هفتههای منتهی به عید نوروز، تقاضا برای میگو در ایران به شدت افزایش مییابد → قیمت ۲۰-۳۰% بالاتر از ماههای عادی است.
---
## 📉 ۴. کاهش تقاضا → کاهش قیمت
وقتی تقاضا کاهش یابد — مثلاً در فصل سرما یا در شرایط اقتصادی نامناسب — قیمت پایین میآید.
### 🔹 دلایل کاهش تقاضا:
- فصل سرما — کاهش مصرف آبزیان در برخی مناطق.
- بحرانهای اقتصادی — کاهش قدرت خرید.
- اخبار منفی (مثل شایعات بیماری یا آلودگی).
- رقابت با محصولات جایگزین (مرغ، ماهی، گوشت قرمز).
> ✅ مثال: در بهمن و اسفند، وقتی تقاضا برای میگو کاهش مییابد، قیمت حتی اگر عرضه کم باشد، روند نزولی دارد.
---
## 🌍 ۵. تأثیر بازار جهانی بر قیمت داخلی
ایران بخشی از بازار جهانی میگو است — پس قیمت جهانی تأثیر مستقیم دارد:
- اگر قیمت جهانی افزایش یابد (مثلاً به دلیل کاهش تولید در هند)، صادرکنندگان ایرانی تمایل به صادرات بیشتر دارند → عرضه داخلی کاهش → قیمت داخلی افزایش.
- اگر قیمت جهانی کاهش یابد (مثلاً به دلیل افزایش تولید در اکوادور)، صادرکنندگان ترجیح میدهند در بازار داخلی بفروشند → عرضه داخلی افزایش → قیمت داخلی کاهش.
---
## 🧩 ۶. عوامل دخیل دیگر (غیر از عرضه و تقاضا)
اگرچه عرضه و تقاضا پایه اصلی هستند، اما عوامل دیگری نیز قیمت را تحت تأثیر قرار میدهند:
- هزینه تولید (خوراک، انرژی، نیروی کار) — اگر هزینهها افزایش یابد، قیمت نیز افزایش مییابد — حتی اگر عرضه و تقاضا ثابت باشند.
- نوسانات ارز — در صادرات، اگر ارز گران شود، قیمت FOB افزایش مییابد.
- تعرفههای گمرکی و مالیات — افزایش هزینه واردات یا صادرات.
- سیاستهای دولتی (یارانه، محدودیت صادرات، حمایت از تولیدکننده).
---
## 📌 نتیجهگیری:
> قیمت میگو = تابعی از تعادل عرضه و تقاضا + هزینههای تولید + شرایط جهانی + عوامل فصلی و مناسبتی
تولیدکنندگان و فروشندگان موفق، همیشه بازار را رصد میکنند — هم عرضه رقیبها را، هم تقاضای مشتریان را. آنها قیمت را ثابت نگه نمیدارند، بلکه به صورت پویا و هوشمندانه تنظیم میکنند.
---
## 🎯 نکته استراتژیک: