دمای آب مهمترین عامل محیطی در پرورش میگو — بهویژه میگوی سفید غربی (Litopenaeus vannamei) — است. دمای نامناسب میتواند باعث کاهش رشد، افزایش ضریب تبدیل غذا (FCR)، استرس، بیماری و حتی مرگ و میر گسترده شود.
در این پاسخ، بهطور دقیق بررسی میکنیم:
> 🌡️ چه دمایی برای رشد میگو مناسب است؟
> ⚠️ چه دماهایی خطرناک هستند؟
> 📈 چگونه دما بر رشد، تغذیه و سلامت میگو تأثیر میگذارد؟
---
## ✅ دمای بهینه برای رشد میگو
### 🔸 دامنه بهینه: ۲۸ تا ۳۲ درجه سانتیگراد
- در این محدوده:
- رشد میگو حداکثر است (وزنگیری روزانه بالا).
- میگوها اشتها دارند و غذای بیشتری مصرف میکنند.
- ضریب تبدیل غذایی (FCR) بهینه است (معمولاً بین ۱.۲ تا ۱.۵).
- سیستم ایمنی قویتر است → مقاومت به بیماریها بیشتر.
- فعالیت آنزیمهای گوارشی و متابولیسم بهتر است.
> 📌 نکته:
> ۳۰ درجه سانتیگراد → بهترین نقطه برای رشد سریع و سالم میگوی وانامی.
---
## 📊 تأثیر دما بر رشد و عملکرد میگو
| دمای آب (°C) | وضعیت میگو | رفتار تغذیهای | رشد | FCR | خطر بیماری |
|---------------|-------------|------------------|------|------|-------------|
| < 20 | خواب آلود، بیحرکت | غذا نمیخورد | متوقف | — | ⚠️ بسیار بالا (بهویژه بیماریهای باکتریایی) |
| 20–24 | فعالیت کم | اشتها کم | بسیار کند | > 2.0 | بالا |
| 25–27 | فعالیت متوسط | غذای کمتر | کند | ۱.۷–۲.۰ | متوسط |
| 28–32 | فعال و سالم | اشتها عالی | ✅ سریع و بهینه | ۱.۲–۱.۵ | پایین (با مدیریت صحیح) |
| 33–35 | استرس گرمایی | کاهش اشتها | کاهش رشد | ۱.۶–۲.۰ | ⚠️ بالا (حساسیت به ویروسها و باکتریها) |
| > 35 | بیحال، سطح آب | غذا نمیخورد | متوقف یا منفی | — | ❗❗ مرگ و میر گسترده |
---
## ⚠️ خطرات دماهای غیربهینه
### ۱. دمای پایین (< 24°C)
- کاهش فعالیت آنزیمهای گوارشی → هضم ضعیف.
- کاهش متابولیسم → رشد متوقف.
- افزایش حساسیت به بیماریهایی مانند بیماری کبدی و لکه سفید.
- در دمای زیر ۲۰ درجه، میگوها ممکن است کاملاً غذا نخورند و پس از چند روز دچار مرگ و میر شوند.
### ۲. دمای بالا (> 33°C)
- کاهش اکسیژن محلول در آب → استرس تنفسی.
- افزایش متابولیسم بدون جبران تغذیه → تحلیل بدن.
- رشد باکتریهای بیماریزا (مثل *Vibrio*) → شیوع بیماری.
- کاهش pH و افزایش آمونیاک سمی → مرگ و میر.
---
## 🌞 تغییرات روزانه و فصلی دما
- تغییرات روزانه بیش از ۳-۴ درجه → استرس برای میگوها.
- بهترین شرایط: نوسان دمایی کمتر از ۲ درجه در طول روز.
- در مناطق گرمسیری ایران (مثل بوشهر یا چابهار)، در تابستان دمای آب ممکن است به ۳۶-۳۷ درجه برسد → نیاز به سایهاندازی استخرها یا هوادهی شبانه.
---
## 🛠️ راهکارهای مدیریت دما در پرورش میگو
### 🔹 در فصل گرما (دمای بالا):
- سایهاندازی استخرها با پوششهای سبز یا سایبان.
- افزایش هوادهی (استفاده از بیشتر پمپهای هوا).
- عمق بیشتر استخرها (حداقل ۱.۲ تا ۱.۵ متر) → کاهش گرمایش سطحی.
- تعویض جزئی آب با آب خنکتر (در صورت امکان).
- پرورش در ساعات خنکتر روز (صبح زود یا عصر).
### 🔹 در فصل سرما (دمای پایین):
- شروع پرورش با تأخیر تا دمای آب به ۲۵+ درجه برسد.
- پایان زودهنگام دوره قبل از سقوط دما.
- در مناطق با فصل کوتاه: استفاده از گلخانههای آبزیپروری یا سیستمهای RAS داخل سالن.
- اضافه کردن آب گرم (در مقیاس کوچک و با احتیاط).
---
## 📌 نکات کلیدی برای پرورشدهندگان در ایران
- فصل پرورش میگو در جنوب ایران:
- شروع: اوایل اردیبهشت (دمای آب > 26°C)
- پایان: اوایل آذر (قبل از سقوط دما به زیر 24°C)
- طول دوره پرورش در دمای بهینه: ۹۰ تا ۱۲۰ روز → رسیدن به وزن ۲۰-۳۰ گرم.
- در استانهایی مثل چابهار یا بندرعباس، فصل پرورش میتواند تا ۸ ماه (فروردین تا آذر) ادامه یابد.
- در مناطق شمالی یا مرکزی ایران، بدون گرمایش مصنوعی، پرورش میگو امکانپذیر نیست — چون دمای آب به مدت کافی در محدوده بهینه نمیماند.
---
## 🎯 نتیجهگیری:
> 🌡️ دمای بهینه برای رشد سریع و سالم میگو: ۲۸ تا ۳۲ درجه سانتیگراد — با بهترین نقطه در ۳۰ درجه.
🔹 دمای کمتر از ۲۴ درجه → رشد متوقف و خطر بیماری بالا.
🔹 دمای بیشتر از ۳۳ درجه → استرس، کاهش اشتها و مرگومیر.
✅ موفقیت در پرورش میگو مستلزم کنترل دقیق و روزانه دمای آب است.
✅ استفاده از ترمومترهای دیجیتال، سیستمهای هوادهی و مدیریت استخر میتواند خطرات دمایی را کاهش دهد.
---