زمان و میزان تعویض آب در استخرهای پرورش میگو به عوامل متعددی بستگی دارد و یک قاعده ثابت و یکسان برای همه مزارع وجود ندارد. تصمیمگیری برای تعویض آب باید بر اساس شرایط آب و وضعیت استخر صورت گیرد.
### 📊 عوامل مؤثر بر زمان و میزان تعویض آب:
1. کیفیت آب: این مهمترین عامل است. پارامترهایی مانند اکسیژن محلول، آمونیاک، نیتریت، pH و شفافیت آب باید به طور منظم مانیتور شوند . اگر سطح این پارامترها از حد مطلوب خارج شود (مثلاً کاهش اکسیژن یا افزایش آمونیاک)، نیاز به تعویض آب احساس میشود .
2. مرحله رشد میگو: در مراحل اولیه (لاروی و پست لاروی)، میگوها حساستر هستند و ممکن است نیاز به تعویض آب مکررتر و با حجم کمتر داشته باشند. در مراحل رشد و چاقی، با افزایش توده زیستی، تولید ضایعات بیشتر میشود و نیاز به تعویض آب افزایش مییابد .
3. چگالی پرورش: در سیستمهای پرورش با چگالی بالا، تولید ضایعات و آلایندهها بیشتر است و بنابراین نیاز به تعویض آب بیشتری وجود دارد .
4. شرایط آب ورودی: کیفیت آبی که برای تعویض وارد استخر میشود باید مناسب باشد. اگر آب ورودی آلوده یا دارای پاتوژن باشد، تعویض آب میتواند مشکلساز شود .
### ⏱️ زمان و میزان توصیه شده:
* در سیستمهای سنتی: ممکن است تعویض آب به صورت دورهای (مثلاً هفتهای یکبار) و با حجم 10 تا 30 درصد انجام شود .
* در سیستمهای نیمهمتراکم و متراکم: به دلیل تولید ضایعات بیشتر، ممکن است نیاز به تعویض آب روزانه یا چند بار در هفته با حجم بیشتر (مثلاً 20-50%) باشد.
* در سیستمهای بیواتور (BFT): هدف اصلی کاهش یا حذف تعویض آب است. در این سیستمها، با مدیریت میکروبیولوژیکی آب، نیاز به تعویض آب به حداقل میرسد و گاهی فقط برای کنترل شوری یا جلوگیری از تجمع مواد مضر، حجم بسیار کمی آب (کمتر از 10%) تعویض میشود .
### ✅ نکات مهم:
* پایش مستمر: بهترین راه برای تصمیمگیری، پایش منظم کیفیت آب و مشاهده رفتار میگوهاست. اگر میگوها به سطح آب آمده و نفس میکشند، نشانه کمبود اکسیژن و نیاز فوری به تعویض آب است.
* تعویض تدریجی: توصیه میشود آب به صورت تدریجی و نه یکباره تعویض شود تا از استرس ناشی از تغییرات ناگهانی پارامترهای آب جلوگیری شود.
* اجتناب از تعویض در ساعات گرم روز: بهتر است تعویض آب در ساعات خنکتر روز (صبح زود یا عصر) انجام شود.
به طور خلاصه، تعویض آب باید بر اساس نیاز و شرایط استخر انجام شود، نه بر اساس یک زمانبندی ثابت. نظارت مستمر بر کیفیت آب کلید اصلی برای تصمیمگیری صحیح است.