برای تحریک کبوترها به جفتگیری، باید **شرایط طبیعی و سالمی** فراهم کنید که نیازهای بیولوژیک و رفتاری آنها را برآورده سازد. استفاده از روشهای غیرطبیعی، استرس‌زا یا داروهای هورمونی بدون نظارت دامپزشک **به شدت غیراخلاقی و مضر** است. در عوض، این راهکارهای علمی و اخلاقی را دنبال کنید:
### ۱. **زمان مناسب (فصل جفتگیری)**
- کبوترها معمولاً در **بهار و تابستان** (با افزایش دما و طولانی‌تر شدن روزها) آماده جفتگیری می‌شوند.
- اگر در محیط کنترل‌شده (مانند لانه‌سرا) هستید، با **افزایش تدریجی ساعات نوردهی** (تا ۱۴–۱۶ ساعت در روز) با کمک چراغ‌های مصنوعی، می‌توانید فصل تولیدمثل را شبیه‌سازی کنید.
### ۲. **انتخاب جفت مناسب**
- **سن**: کبوترها باید بالغ باشند (معمولاً ۶–۱۲ ماهگی، بسته به نژاد).
- **سلامت**: هر دو پرنده باید کاملاً سالم، بدون بیماری، انگل یا سوءتغذیه باشند.
- **تناسب نژادی**: از جفتگیری کبوترهای خویشاوند (خونگرم) جلوگیری کنید.
### ۳. **تغذیه مقوی**
- **پروتئین افزایش یابد**: دانه‌هایی مانند گندم، جو، عدس، نخود و ماش را در برنامه غذایی بگنجانید.
- **مکمل‌ها**:
- کلسیم (برای تخم‌گذاری و استحکام پوسته): سنگ آهک خوراکی، پوسته تخم‌مرغ خردشده.
- ویتامین‌ها (خصوصاً E و B): سبزیجات تازه مانند کاهو، اسفناج یا مکمل‌های ویتامینه مخصوص طیور.
- **آب تمیز**: همیشه در دسترس باشد.
### ۴. **محیط آرام و امن**
- **لانه‌سازی**: جعبه‌های لانه (با کف پوشال نرم یا کاه) در مکان‌های **کم‌رفت**، **نیمه تاریک** و **بدون سر وصدای ناگهانی** قرار دهید.
- **فضای کافی**: ازدحام جمعیت باعث استرس و کاهش جفتگیری می‌شود.
- **دما**: محیط را معتدل نگه دارید (حدود ۲۰–۲۵ درجه سانتیگراد ایده‌آل است).
### ۵. **تحریک غریزه طبیعی**
- **قرار دادن مواد لانه‌سازی**: شاخه‌های نازک، کاه یا پوشال نرم در اختیار پرندگان بگذارید تا با جمع‌آوری آنها، غریزه لانه‌سازی تحریک شود.
- **جدا کردن جفت‌ها**: اگر کبوترها گروهی زندگی می‌کنند، جفت‌های منتخب را **موقتاً در قفس جداگانه** قرار دهید تا تمرکز آنها افزایش یابد.
### ۶. **نشانه‌های آمادگی جفتگیری**
- رفتارهای تحریک شده طبیعی را شناسایی و حمایت کنید:
- نرها: کبوتر نر با پرهای پف‌کرده دور ماده می‌چرخد، گردنش را باد می‌دهد و صدای "قُرقُر" خاصی دارد.
- ماده‌ها: سر خود را پایین می‌گیرند و دمشان را بالا می‌برند (علامت پذیرش).
- تعامل دوستانه: نوک‌زنی متقابل یا مراقبت از پرهای یکدیگر.
### ۷. **پرهیز از عوامل بازدارنده**
- **استرس**: از جابجایی مکرر، حضور حیوانات مهاجم (مثل گربه) یا سروصدای بلند جلوگیری کنید.
- **بیماری‌ها**: بهداشت لانه‌سرا را رعایت کنید (ضدعفونی منظم، تهویه مناسب).
- **چاقی یا لاغری مفرط**: وزن پرنده را متعادل نگه دارید.
### ۸. **مداخله دامپزشکی (در موارد خاص)**
- اگر با وجود رعایت تمام شرایط، جفتگیری رخ نداد، با **دامپزشک متخصص طیور** مشورت کنید تا از عدم وجود مشکلات سلامتی (ناباروری، عفونت) اطمینان حاصل شود.
---
### نکات کلیدی:
- **صبور باشید**: فرآیند جفتگیری ممکن است چند روز تا چند هفته زمان ببرد.
- **جفتگیری اجباری ممنوع**: قراردادن اجباری دو کبوتر در کنار هم اغلب به درگیری و آسیب منجر می‌شود.
- **هدف، پرورش اخلاقی** است: سلامت و رفاه پرندگان باید اولویت اصلی باشد.
با ایجاد محیطی طبیعی، تغذیه مناسب و کاهش استرس، کبوترها به‌طور غریزی رفتار جفتگیری را نشان خواهند داد.
