مقابله با بیماریهای شایع در اردک نیازمند **مدیریت پیشگیرانه، تشخیص سریع و درمان به موقع** است. در اینجا راهنمای جامعی برای کنترل و پیشگیری از مهمترین بیماریهای اردک ارائه میشود:
### 1. **آنفولانزای پرندگان (H5N1)**
#### علائم:
- علائم عصبی (پیچش گردن، لرزش)
- تورم سر و صورت
- کاهش ناگهانی تخمگذاری
- تلفات بالا (تا 100%)
#### پیشگیری و درمان:
- **واکسیناسیون** (در مناطق پرخطر)
- **قرنطینه شدید** گله آلوده
- **حذف و امحای بهداشتی** لاشهها
- **ممنوعیت تردد** افراد و وسایل به مزرعه
### 2. **هپاتیت ویروسی اردک (Duck Virus Hepatitis)**
#### علائم:
- مرگ ناگهانی جوجهها (1-3 هفتگی)
- علائم عصبی (تشنج، شناور شدن به پشت)
- کبد متورم و خونریزیدار
#### پیشگیری و درمان:
- **واکسیناسیون مادران** (ایمنی به جوجهها منتقل میشود)
- **تزریق آنتیسروم** به جوجهها در صورت شیوع
- **ضدعفونی کامل** سالن بین دورهها
### 3. **وبای اردک (Pasteurellosis)**
#### علائم:
- تنفس سریع و مشکلدار
- اسهال سبز
- تورم مفاصل
#### پیشگیری و درمان:
- **آنتیبیوتیکدرمانی** (اکسی تتراسایکلین، انروفلوکساسین)
- **کنترل جوندگان** (ناقل بیماری)
- **حذف حیوانات بیمار** از گله
### 4. **آسپرژیلوز (عفونت قارچی)**
#### علائم:
- تنفس با دهان باز
- کاهش رشد
- ضایعات گرد در ریه
#### پیشگیری و درمان:
- **استفاده از بستر خشک و تمیز**
- **اجتناب از دان کپکزده**
- **سمپاشی با ضدقارچ** (نیستاتین)
- **تهویه مناسب** سالن
### 5. **کرمهای انگلی**
#### علائم:
- لاغری مزمن
- اسهال
- کاهش تولید
#### پیشگیری و درمان:
- **درمان دورهای با داروهای ضد انگلی** (آیورمکتین)
- **مدیریت چراگاه** (چرخش مرتع)
- **جلوگیری از راکد ماندن آب**
### 6. **مسمومیت بوتولیسم**
#### علائم:
- فلج پیشرونده
- افتادگی بالها
- مرگ ناگهانی
#### پیشگیری و درمان:
- **جمعآوری لاشهها از محیط**
- **پرهیز از آبهای راکد**
- **تزریق آنتیتوکسین** در موارد حاد
### برنامه بهداشتی پیشنهادی:
1. **قرنطینه** 2 هفتهای برای اردکهای جدید
2. **واکسیناسیون** بر اساس برنامه زیر:
- هفته 1: هپاتیت
- هفته 2: وبا
- هفته 4: آنفولانزا (در مناطق پرخطر)
3. **ضدعفونی هفتگی** سالنها
4. **معاینه روزانه** گله
5. **آزمایش دورهای** آب و خوراک
### نکات کلیدی:
- **تشخیص سریع** مهمترین عامل کنترل بیماری است
- **دمای مناسب** (20-25°C) و **رطوبت زیر 70%** را حفظ کنید
- **تراکم نگهداری** را رعایت کنید (حداکثر 3-4 قطعه در متر مربع)
- **دفتر ثبت بیماریها** داشته باشید
### درمانهای طبیعی کمکی:
- **سیر** در آب آشامیدنی (تقویت سیستم ایمنی)
- **سرکه سیب** رقیق شده (کاهش pH دستگاه گوارش)
- **پروبیوتیکهای طبیعی** (ماست پروبیوتیک)
در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرعادی، **فوراً با دامپزشک مشورت کنید**. بسیاری از بیماریهای اردک به سرعت گسترش مییابند و ممکن است نیاز به گزارش به سازمانهای دامپزشکی داشته باشند.