چندقلوزایی در سگها تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که برخی از آنها طبیعی و برخی دیگر مرتبط با مدیریت و پرورش هستند. در ادامه به مهمترین عوامل مؤثر در چندقلوزایی سگها اشاره میشود:
### **۱. عوامل ژنتیکی و نژادی**
- **نژاد سگ**: برخی نژادها بهطور طبیعی تمایل به چندقلوزایی دارند، مانند نژادهای بزرگ (مثلاً گلدن رتریور، لابرادور، ژرمن شپرد) که معمولاً در هر زایمان ۶ تا ۱۰ توله به دنیا میآورند.
- **سابقه ژنتیکی**: اگر مادر سابقه چندقلوزایی داشته باشد، احتمال تکرار آن در زایمانهای بعدی بیشتر است.
### **۲. سن و سلامت مادر**
- **سن سگ ماده**: سگهای ماده در سنین **۲ تا ۵ سالگی** بیشترین باروری و احتمال چندقلوزایی را دارند. سگهای خیلی جوان یا مسن معمولاً تعداد کمتری توله به دنیا میآورند.
- **سلامت عمومی**: سگهایی که تغذیه مناسب و وزن ایدهآل دارند، شانس بیشتری برای چندقلوزایی دارند.
### **۳. تغذیه و رژیم غذایی**
- **پروتئین و کالری کافی**: تغذیه با غذای باکیفیت و غنی از پروتئین (مانند غذای مخصوص سگهای باردار) قبل و در طول بارداری، نقش مهمی در افزایش تعداد تولهها دارد.
- **مکملهای غذایی**: برخی مکملها مانند **اسید فولیک** و **امگا-۳** ممکن است به باروری و سلامت جنین کمک کنند، اما باید تحت نظر دامپزشک استفاده شوند.
### **۴. زمان جفتگیری و مدیریت تولیدمثل**
- **تشخیص زمان تخمکگذاری**: جفتگیری در زمان دقیق تخمکگذاری (معمولاً بین روزهای ۱۰ تا ۱۴ چرخه فحلی) شانس باروری و تعداد تولهها را افزایش میدهد.
- **تعداد دفعات جفتگیری**: جفتگیری چندباره در دوره فحلی میتواند احتمال باروری و تعداد تولهها را بالا ببرد.
### **۵. عوامل محیطی و استرس**
- **کاهش استرس**: محیط آرام و بدون استرس برای سگ باردار مهم است، زیرا استرس میتواند بر باروری تأثیر منفی بگذارد.
- **شرایط زندگی**: سگهایی که در محیط سالم و بهداشتی نگهداری میشوند، معمولاً باروری بهتری دارند.
### **۶. کمکهای دامپزشکی و روشهای افزایش باروری**
- **هورموندرمانی**: در برخی موارد، دامپزشک ممکن است از هورمونها برای تحریک تخمکگذاری بیشتر استفاده کند.
- **تلقیح مصنوعی (AI)**: این روش میتواند شانس باروری را افزایش دهد، بهویژه اگر اسپرم سگ نر کیفیت بالایی داشته باشد.
### **۷. تعداد زایمانهای قبلی**
سگهایی که قبلاً زایمان کردهاند، معمولاً در زایمانهای بعدی تولههای بیشتری به دنیا میآورند.
### **نتیجهگیری**
برای افزایش شانس چندقلوزایی در سگها، ترکیبی از **ژنتیک مناسب، تغذیه باکیفیت، زمانبندی دقیق جفتگیری و مراقبتهای دامپزشکی** ضروری است. با این حال، همیشه باید سلامت سگ مادر را در اولویت قرار داد، زیرا بارداریهای پرتوله میتوانند خطراتی مانند زایمان سخت یا کمبود کلسیم (اکلامپسی) را به همراه داشته باشند.
اگر قصد پرورش سگ دارید، مشورت با یک **دامپزشک متخصص تولیدمثل** بسیار توصیه میشود.