احتمالاً منظور شما از "عمل بی‌فطره‌سازی"، عمل استریل یا ستزدایی (Sterilization) گربه است — زیرا در فارسی گاهی اصطلاحات نادرست یا ترجمه‌های تحت‌اللفظی استفاده می‌شوند. عبارت "بی‌فطره‌سازی" در دامپزشکی معنای دقیقی ندارد و ممکن است اشتباه از "بی‌عفونی" یا "کاهش فطر (قارچ)" گرفته شده باشد، اما در مورد گربه و جلوگیری از بارداری، منظور احتمالاً "استریل کردن" یا "ستزدایی" است.
در این پاسخ، به عمل استریل (Sterilization) گربه ماده می‌پردازیم که شامل برداشتن تخمدان و رحم (یا فقط تخمدان) است، و مزایا و عوارض آن را به‌صورت کامل و علمی توضیح می‌دهیم.
---
## ✅ عمل استریل گربه ماده (Ovariohysterectomy یا Ovariectomy)
این عمل جراحی شامل حذف دائمی توانایی تولید مثل گربه ماده است و معمولاً قبل از بلوغ جنسی (۴ تا ۶ ماهگی) انجام می‌شود.
---
### ✅ مزایای عمل استریل گربه ماده
| مزیت | توضیح |
|------|--------|
| جلوگیری از بارداری ناخواسته | اولین و مهم‌ترین دلیل استریل کردن گربه است. |
| کاهش رفتارهای ناخواسته | گربه دیگر در دوره یائسگی (استرو) فریاد نمی‌زند، به دنبال گربه نر نمی‌دوید و کمتر احتمال فرار از خانه وجود دارد. |
| پیشگیری از بیماری‌های رحمی | از جمله پیومتر (عفونت پر از چرک در رحم)، که می‌تواند کشنده باشد. |
| کاهش خطر سرطان | - حذف تخمدان: کاهش ۱۰۰٪ خطر سرطان تخمدان.<br> - حذف رحم: کاهش خطر سرطان رحم. |
| افزایش طول عمر | گربه‌های استریل شده به‌طور میانگین طول عمر بیشتری دارند، چون از عفونت‌ها، بارداری‌های پرخطر و تصادفات (هنگام فرار برای جفت‌گیری) در امان می‌مانند. |
| کاهش جمعیت گربه‌های بی‌سرپرست | کمک به کنترل جمعیت گربه‌های خیابانی و کاهش تعداد گربه‌های رها شده. |
---
### ⚠️ عوارض و خطرات احتمالی (نادر، اما مهم)
| عارضه | توضیح |
|-------|--------|
| عوارض بیهوشی | هر عمل جراحی با بیهوشی همراه است. در گربه‌های سالم، خطر بسیار کم است، اما در حیوانات بیمار یا خیلی جوان/پیر، نیاز به ارزیابی قبل از عمل دارد. |
| عفونت محل جراحی | اگر محل برش به درستی مراقبت نشود یا گربه آن را لیس بزند، ممکن است عفونت ایجاد شود. استفاده از یقه الیزابتایی توصیه می‌شود. |
| کاهش متابولیسم و افزایش وزن | پس از استریل، سرعت متابولیسم گربه کمی کاهش می‌یابد. اگر تغذیه و فعالیت تنظیم نشود، چاقی احتمالاً رخ می‌دهد. |
| اختلالات ادراری نادر (در موارد خیلی کم) | مثلاً بی‌اختیاری ادرار (فقط در درصد بسیار کمی گزارش شده). |
| تغییرات رفتاری جزئی | برخی گربه‌ها آرام‌تر می‌شوند، که معمولاً مثبت است. اما تغییرات شدید شخصیت نادر است. |
> 🔹 نکته مهم: عوارض جدی بسیار نادر هستند و مزایای عمل به‌مراتب بیشتر از خطرات است.
---
### 🕒 زمان مناسب برای عمل
- ۴ تا ۶ ماهگی: بهترین سن برای استریل کردن گربه ماده.
- قبل از اولین دوره یائسگی (معمولاً از ۶ ماهگی شروع می‌شود).
- در صورت بارداری، عمل فقط در موارد خاص و تحت نظر دامپزشک انجام می‌شود (سکسیون).
---
### 🏥 مراقبت‌های بعد از عمل
- گربه را در محیط آرام و گرم نگه دارید.
- از لیسیدن محل جراحی جلوگیری کنید (با یک یقه الیزابتایی).
- غذای معمول را ۱۲-۲۴ ساعت بعد از بیدار شدن بدهید.
- از فعالیت شدید و پرش جلوگیری کنید.
- محل برش را روزانه چک کنید (قرمزی، ترشح، تورم = نیاز به مراجعه فوری).
- داروهای تجویزشده (مثل آنتی‌بیوتیک یا ضددرد) را دقیق بدهید.
---
### ✅ جمع‌بندی: آیا استریل کردن گربه مفید است؟
> ✅ بله، استریل کردن گربه ماده یک عمل ایمن، انسانی و بسیار توصیه‌شده است.
> ✅ مزایای آن (سلامت، طول عمر، کنترل رفتار) بسیار بیشتر از عوارض احتمالی است.
> ❌ "بی‌فطره‌سازی" یا "بستن لوله" روش‌های نامناسب و غیرمعمولی هستند و توصیه نمی‌شوند.
---
اگر می‌خواهید، می‌توانم لیستی از سوالات مهمی که باید از دامپزشک بپرسید قبل از عمل را برایتان آماده کنم، یا یک برنامه مراقبت پس از عمل ارائه دهم.
